Zestaw rakietowy 9K72 "Elbrus"

Istotą systemu była taktyczno-operacyjna rakieta balistyczna pola walki ziemia-ziemia z ładunkiem konwencjonalnym lub atomowym. Zestaw rakietowy wprowadzono w armii radzieckiej w 1967 r., kiedy zastąpił stary zestaw 9K51 z rakietą R11 (8K11).

 Obie rakiety wraz z zestawem sprzętu towarzyszącego były opracowane przez Biuro Konstrukcyjne kierowane przez W.P. Makajewa. Produkowały je od 1967 r. Wotkińskie Zakłady Budowy Maszyn w Wotkino oraz zakłady kooperujące w Lżewsku i Wołgogradzie. Do 1999 r. zakłady opuściło ponad 100 000 tych rakiet. W latach 1985-1987 miał być zastąpiony przez nowocześniejsze rakiety nowej generacji 9K714 Oka z rakietą 9m714. Zostały one w 1987 r. wycofane i zniszczone na mocy porozumienia o likwidacji systemów rakietowych średniego i mniejszego zasięgu (INFTreaty). W Wojsku Polskim stosowany od lat 70. w ramach frontowych brygad rakiet operacyjno-taktycznych (FBROT). W skład takiej brygady wchodziły dwa dywizjony po 3 dwuplutonowe baterie rakiet, w sumie 12 zestawów rakietowych w brygadzie. W latach 1974-1975 przezbrojono na ten zestaw wszystkie brygady rakiet w Polsce, a w 1982 r. w brygadowych dywizjonach zwiększono liczbę baterii do 4. W Polsce było zmagazynowanych od 180 do 250 radzieckich taktycznych ładunków atomowych. W 1992 r. brygady rakiet operacyjno - taktycznych przekształcono w pułki rakiet taktycznych a zestawy 9K72 trafiły do składnic. Pułki rozwiązano w 2001 r. w ramach likwidacji wojsk rakietowych.

Dane techniczne

Dane Techniczne
Produkcja:: ZSRR
Wytwórca:: Wotkińskie Zakłady Budowy Maszyn w Wotkino oraz zakłady kooperujące w Lżewsku i Wołgogradzie
Czas powstania:: lata 1967 - 1987
Rakieta: 8K14 (T-7B, R-300, SS-1c, Scud B);
Donośność maksymalna: 300 km;
Donośność minimalna: 50 km;
Donośność gwarantowana: 289 km;
Masa startowa: 5 862 kg;
Masa głowicy: 989 kg
Układ kierowania: niezależny bezwładnościowy z żyroskopowym integratorem przyspieszeń wzdłużnych i bocznych.
Stosowane głowice
odłamkowo-burząca: 9N33
jądrowa: 269A, RA-17
Ekwiwalent trotylowy: 20,40,100 kt.
Rodzaj napędu - silnik rakietowy na paliwo płynne
paliwo zasadnicze: nafta lotnicza TM-185;
utleniacz: na bazie czterotlenku azotu AK-27i;
paliwo rozruchowe: tonka TG-02.
Kaliber rakiety: 880 mm;
Długość rakiety: 11 164 mm.
Czas przygotowania rakiety do startu
z gotowości magazynowej: 135 min;
z gotowości dyżurnej: 17 min;
z nieprzygotowanego stanowiska startowego: 34 min.
Wyrzutnia rakietowa 9P117 (M,M-1 )(kołowa)
Masa z rakietą: 39 900 kg;
Prędkość marszu z rakietą: 60 km/h;
Zasięg: 650 km;
Podwozie: samochód MAZ-543;
Wymiary - długość: 13 360 mm;
Wymiary - szerokość: 3 002 mm;
Wymiary - wysokość: 3 330 mm;