De Havilland DH.112 Venom to odrzutowy samolot bojowy, opracowany w wytwórni De Havilland Aircraft Company w oparciu o wcześniejszy samolot de Havilland Vampire. Znaczącą rolę w pracach nad tym samolotem odegrał polski konstruktor Stanisław Prauss (twórca samolotu PZL.23 Karaś), który podczas wojny znalazł się w Wielkiej Brytanii i po wojnie pozostał na emigracji. Prototyp został oblatany 2 września 1949 r., a w 1951 r. do służby weszły pierwsze egzemplarze jednomiejscowej wersji myśliwsko-bombowej FB Mk.1. W 1953 r. w jednostkach RAF pojawił się dwumiejscowy nocny wariant myśliwski Venom NF Mk.2, z załogą złożoną z pilota i operatora radaru. Następnie powstał udoskonalony wariant NF Mk.3, wyposażony w fotele wyrzucane, mocniejszy silnik Ghost 104 i nowy radar APS-57 produkcji amerykańskiej. W sumie wyprodukowano 849 „lądowych” Venomów w Wielkiej Brytanii oraz 250 na licencji w Szwajcarii.
Sea Venom był morskim wariantem myśliwca Venom NF Mk.2, dostosowanym do operowania z pokładów lotniskowców, a więc wyposażonym w składane skrzydła i hak „chwytający” podczas lądowania liny skracające dobieg. Do opracowania tej maszyny zatrudniony został inny polski konstruktor, Wsiewołod Jakimiuk (twórca myśliwca PZL P.11c), który wcześniej w kanadyjskim oddziale firmy De Havilland stworzył samolot szkolny DHC-1 Chipmunk i lekki transportowiec DHC-2 Beaver. Pierwszy do produkcji skierowany został wariant FAW Mk.20, będący odpowiednikiem myśliwca Venom NF Mk.2. Następnie pojawił się najliczniej produkowany (167 spośród 299 egzemplarzy „morskich”) FAW Mk.21, będący odpowiednikiem Venoma NF Mk.3, jego eksportowa odmiana FAW Mk.53 dla marynarki Australii oraz FAW Mk.22, napędzany silnikiem Ghost 105 o większym ciągu. Sea Venomy były też produkowane na licencji we Francji (95 egzemplarzy pod nazwą SNCASE Aquilon).
Myśliwce Sea Venom były intensywnie używane przez Fleet Air Arm (brytyjskie lotnictwo morskie) w latach 50. W październiku i listopadzie 1956 r. samoloty z 809, 892 i 893 dywizjonów FAA, stacjonujących na lotniskowcach HMS Albion i HMS Eagle wzięły udział w operacji „Muszkieter” – zablokowanej przez ONZ próbie odbicia przez wojska brytyjskie i francuskie Kanału Sueskiego, znacjonalizowanego przez rząd Egiptu. Brały też udział w konfliktach w Jemenie w 1957 r. i na Cyprze w 1958 r. W 1959 r. zostały zastąpione w jednostkach bojowych przez samoloty DH.110 Sea Vixen. Kilkanaście Sea Venomów FAW Mk.21 i Mk.22 przebudowano na samoloty walki radioelektronicznej ECM Mk.21 i Mk.22. W drugoliniowych jednostkach FAA Sea Venomy służyły do 1970 r.
Muzealny egzemplarz XG613 przez cały okres swojej służby był wykorzystywany do prób w locie – najpierw od 1956 r. przez zakłady De Havillanda, potem od 1958 r. do prób zbiorników odrzucanych w Aeroplane and Armament Experimental Establishment w Boscombe Down i w latach 1960-69 w Royal Aircraft Establishment w Bedford. W 1969 r. został przekazany do Imperial War Museum i trafił do zbiorów Shuttleworth Collection w Old Warden, skąd w 1971 r. został przeniesiony do Duxford. Zakupiony w 2012 przez Muzeum Lotnictwa Polskiego i sprowadzony do Krakowa w maju 2013 r.
Źródło: http://www.muzeumlotnictwa.pl/
