Decyzję o zaprojektowaniu nowego przeciwlotniczego systemu rakietowego wymusiły zmiany w taktyce użycia lotnictwa myśliwsko-bombowego, do jakich doszło na przełomie lat 50. i 60. W celu uniknięcia wykrycia i zniszczenia, samoloty zaczęły wykonywać loty bojowe na małych wysokościach.

W wyniku uzyskiwanych doświadczeń zaczęto pracować nad udoskonalonym systemem, o zwiększonych właściwościach bojowych. Nowy zestaw nazwano S-125M (nazwa eksportowa Newa M), wprowadzono go na uzbrojenie jednostek rakietowych w 1964 roku (uchwała radzieckiej Rady Ministrów na ten temat była wydana w 1963 roku). W skład kompleksu weszła nowa wyrzutnia z czterema prowadnicami, zwiększająca o 100% siłę ognia zestawu. Ilość wyrzutni kompleksu, w stosunku do S-125, pozostała bez zmian i składała się z 4 wyrzutni. Zmiany objęły natomiast samą rakietę, powiększono jej zasięg i skuteczność.

W ramach modernizacji systemu S-125 i -125M, w celu umożliwieniu stosowania zestawu w czasie prowadzenia przez przeciwnika zakłóceń aktywnych i pasywnych oraz użycia rakiet antyradarowych, lub też w celu zaskoczenia lecącego przeciwnika, wprowadzono do stacji kierowania ogniem kamerę telewizyjną z długoogniskowym obiektywem, tworząc w ten sposób dodatkową możliwość śledzenia i atakowania celu powietrznego. Kompleks współpracował z radarem ostrzegawczym P-18.

Z perspektywy czasu można ocenić zestaw S‑125 jako jeden z najbardziej udanych w historii rakietowych broni przeciwlotniczych. Był na uzbrojeniu 35 krajów, używano go bojowo w wielu konfliktach zbrojnych. Do naszych czasów zachował swoje walory bojowe, będąc w dalszym ciągu dobrym systemem obronnym.

W Polsce pierwsze zestawy S-125 Newa pojawiły się w 1970 roku. W następnych latach zostały uzupełnione nowszymi Newa M, pozostającymi nadal na uzbrojeniu. W latach 90. opracowano własny program modernizacji S-125M, pozwalający na zwiększenie jego$ mobilności i skuteczności.

Źródło: http://www.muzeumlotnictwa.pl/